Karę pozbawienia wolności można wykonywać poza murami zakładu karnego. Nie w każdym wypadku, ale jednak. Jest to możliwe dzięki systemowi dozoru elektronicznego. Na czym polega dozór elektroniczny i odbywanie kary pozbawienia wolności w tym systemie?
Obowiązek przebywania w miejscu stałego pobytu
Najkrócej rzecz ujmując, odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego polega na tym, że skazany musi przebywać w miejscu stałego pobytu, czyli w praktyce – w swoim mieszkaniu. Czasami tę formę wykonywania kary pozbawienia wolności określa się mianem „aresztu domowego”. Nie jest to może najwłaściwsze określenie, ale obrazowo dość dobrze oddaje istotę tego, na czym wykonywanie tej kary polega.
Miejsce wykonywania kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego sąd oznacza w postanowieniu, którym udziela zezwolenia na wykonywanie kary w tym trybie.
Pobyt skazanego w miejscu wykonywania kary jest nadzorowane za pomocą specjalnych urządzeń elektronicznych. Skazany musi nosić nadajnik (tzw. „bransoletkę”), zakładany najczęściej w okolicach kostki. Natomiast w mieszkaniu montowane jest urządzenie monitorujące.
Jeżeli urządzenie monitorujące nie odbiera sygnału z nadajnika – oznacza to, że osoba odbywająca karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego znajduje się poza zasięgiem urządzenia monitorującego, a więc najprawdopodobniej opuściła mieszkanie.
Dozór elektroniczny – możliwość opuszczania miejsca stałego pobytu
Skazany może opuszczać miejsce stałego pobytu tylko w ściśle określonych dniach i godzinach, wskazanych w postanowieniu sądu. Czas pozostawania poza mieszkaniem nie może przekraczać 12 godzin w ciągu doby.
Sąd może wyrazić zgodę na opuszczanie mieszkania w szczególności w celu:
- świadczenia pracy,
- wykonywania praktyk religijnych lub korzystania z posług religijnych,
- sprawowania opieki nad osobą małoletnią, osobą niedołężną lub chorą,
- kształcenia i samokształcenia oraz wykonywania twórczości własnej,
- korzystania z urządzeń lub zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych,
- komunikowania się z obrońcą i pełnomocnikiem,
- utrzymywania więzi z rodziną lub innymi bliskimi osobami,
- korzystania z opieki medycznej lub udziału w terapii,
- dokonania niezbędnych zakupów.